Biofilm is een veelvoorkomend probleem in veehouderijen over de hele wereld. Het is een complexe en resistente samenleving van micro-organismen, zoals bacteriën, schimmels en algen, die zich hecht aan oppervlakken in de veehouderijomgeving. Het vormt een bedreiging voor de gezondheid en het welzijn van het vee, evenals voor de economische levensvatbaarheid van de veehouderij. In deze blog zullen we dieper ingaan op biofilm, de schadelijke effecten ervan en enkele effectieve strategieën om biofilm in veehouderijen te bestrijden.
Wat is biofilm?
Biofilm is een complexe gemeenschap van micro-organismen die zich hechten aan oppervlakken zoals wanden, leidingen, voer- en drinkbakken, en andere structuren in de veehouderijomgeving. Het bestaat uit een slijmerige matrix, geproduceerd door de micro-organismen zelf, die hen beschermt tegen externe factoren, zoals reinigingsmiddelen, antibiotica en het immuunsysteem van het vee.
Schadelijke effecten van biofilm in veehouderijen
Biofilm vormt een aanzienlijke bedreiging voor de veestapel en de veehouderij als geheel. Hier zijn enkele van de schadelijke effecten die biofilm kan veroorzaken:
- Ziekteoverdracht: Biofilm fungeert als een reservoir voor pathogene bacteriën, waaronder Salmonella, E. coli en Campylobacter. Deze bacteriën kunnen zich vermenigvuldigen en verspreiden, wat leidt tot ziekte-uitbraken onder het vee. Dit kan resulteren in verminderde groei, verlies van productie en zelfs sterfte.
- Verminderde voedselveiligheid: Biofilm kan de voedselveiligheid in gevaar brengen. Als de biofilm zich bevindt op oppervlakken die in contact komen met voedsel, zoals melkmachines of slachtmateriaal, kunnen bacteriën in de voedselketen terechtkomen en menselijke ziekten veroorzaken.
- Verminderde efficiëntie: Biofilmvorming kan de werking van apparatuur en systemen in de veehouderij belemmeren. Het kan de waterstroom in leidingen verminderen, het rendement van warmtewisselaars verlagen en de efficiëntie van melkmachines verminderen. Dit resulteert in hogere operationele kosten en verminderde productiviteit.
Strategieën om biofilm te bestrijden
Het bestrijden van biofilm in veehouderijen vereist een combinatie van preventieve maatregelen en effectieve reinigings- en desinfectiemethoden. Hier zijn enkele strategieën die kunnen helpen bij het beheersen van biofilm.
Regelmatige reiniging en desinfectie
Een goede hygiënepraktijk is essentieel om de vorming van biofilm te voorkomen. Regelmatige reiniging van oppervlakken met geschikte reinigingsmiddelen en desinfectieprocedures kan de groei van micro-organismen beperken. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de reinigings- en desinfectieprotocollen effectief zijn tegen biofilmvormende bacteriën. Een duurzame optie is het desinfectiemiddel van Watter.
Gebruik van geschikte reinigingsmiddelen
Niet alle reinigingsmiddelen zijn effectief tegen biofilm. Het is belangrijk om reinigingsmiddelen te gebruiken die specifiek zijn ontworpen om biofilm te verwijderen. Deze reinigingsmiddelen moeten de biofilmmatrix afbreken en de micro-organismen doden.
Mechanische verwijdering
Het mechanisch verwijderen van biofilm is een belangrijke stap in de bestrijding ervan. Dit kan worden bereikt door middel van schrapen, borstelen of hogedrukwaterstralen. Mechanische verwijdering helpt om de biofilmmatrix te verstoren en blootgestelde bacteriën te verwijderen, waardoor de effectiviteit van reinigingsmiddelen en desinfectiemiddelen wordt vergroot.
Temperatuurbeheersing
Biofilm gedijt goed bij bepaalde temperaturen. Door de temperatuur van de veehouderijomgeving te optimaliseren, kan de groei van biofilm worden beperkt. Het gebruik van warm water tijdens het reinigingsproces kan ook helpen om de biofilm te verminderen.
Gebruik van biociden
Biociden zijn chemicaliën die worden gebruikt om micro-organismen te doden of hun groei te remmen. Het gebruik van geschikte biociden kan helpen bij het bestrijden van biofilm. Het is echter belangrijk om de juiste biociden te selecteren en ze correct te gebruiken om de veiligheid van het vee en de medewerkers te waarborgen.